DALGALAN EY ŞANLI PİYASA

Fiyat dalgalanması, bir bakıma serbest piyasa sisteminin işlediğini gösterir. Dalgalanmalar “piyasada oluşan fiyat ve işlem hacim sayılarından” izlenir. Reel sektörde alımı ve satımı yapılan her mal veya hizmetin “isimli” bir piyasası vardır. Mesela, emlak veya otomobil piyasaları böyledir. Ama bir de tek başına kullanılan “piyasalar” diye bir deyim vardır. Bu deyim sanal ekonominin ta kendisi olan “mali piyasalar” anlamına gelir. Sık ve şiddetli dalgalanma burada olur.

SERVETİ KORUMAK, KAZANMAKTAN ZORDUR

Burada, havadan para kazanılır. Burada yılların birikimi havaya gider. Onun için milletin gözü kulağı buradadır.

Rant avcılığı, hile-hurda veya şansının yaver gitmesiyle hasbelkader servet sahibi olanların ve mirasçılarının ya da bileğinin hakkıyla mütevazı miktarda da olsa, “yiyemeyeceği kadar varlığı”olanların, çok ciddi bir “derdi” vardır. Geri kalan hayatlarında, ellerindeki serveti artırmaya mı yoksa korumaya mı odaklanacaklardır. Cevabı hemen vereyim: “Piyasalar” kendi işinde tam bir profesyonel ama yatırımcılıkta amatör olanlar için kolay para kazanacakları “balık dalyanı” değildir. Nitekim Türk bankalarında çok mütevazı faize razı olarak “TL veya döviz”mevduatı bulunduranların çoğunlukta olması da bu ilkenin ülkemizde de genellikle benimsendiğini göstermektedir.

SERVETİ HANGİ PARA BİRİMİ İLE ÖLÇECEĞİZ

Geldik en önemli konuya. Servetimizi hangi para birimiyle ölçeceğiz? Türkiye'de TL ile ölçersek, sürekli enflasyon düzeltmesi yapmamız gerekir. Mecburen servet artış ve azalışlarını dövizle (dolar veya Euro) ölçüyoruz. Böyle olunca da “Dolar/Euro alıp, üstüne yatıyoruz”. İnse de çıksa da, “Hiç olmazsa serveti koruduk” diyoruz. 1989'da Turgut Özal, Merkez Bankası Başkanı Rüşdü Saracoğlu'nun karşı çıkmasına rağmen “yurt dışına servet transferlerine” izin verdi. İyi mi kötü mü oldu bilmiyorum. Ama şurası kesin ki, ekonomi tam anlamıyla dolarize oldu. Buradan dönüş çok zor!

Son söz: Dolar serbest kaldı, yatırım uzmanlığı bitti.

(SÖZCÜ)